Džindino vrelo

Prezime Džindo uvijek je, bar u onim “nenarodnim vremenima” asociralo na partizansku familiju Ćamila Džinde, njegove sinove, njihov doprinos antifašističkoj borbi. . .

O Ćamilu Džindi Rodoljub Čolaković je zapisao u svojim “Dnevnicima iz NOB-a”:
“Dobar je nas Ćamil, ko što je dobar onaj naš semberski hljeb.” O sinu Ragibu, narodnom heroju (jednom od trojice iz Rogatice) mnogo se zna, predratni Skojevac, antifašist, proganjan od kraljevske žandarmerije, školski drug Adila Zulfikarpašića, poginuo od strane muslimanskog “Zelenog kadra” u selu Puračić nadomak Lukavca.

Odužili su mu se Lukavčani što su ime školi u Puračiću dali po Ragibu, i njegovi Rogatičani, i bistu dali da se izvaja iz bijelog mermera, i ulicu, kao i njegovom babi, a po bratu Rasimu, mladom studentu medicine nazvali Dom zdravlja, izlili bistu u bronzi i okrenuli je da gleda ka svojim Šatorovićima. Majku Vasviju, koja je ostala živjeti sa kćerkom i dva malodobna sina, u guslarskim pjesmama opjevali, a u Okruglom Spomen školu podigli.

Džinde su inače porijeklom iz sela Džindića nadomak Kalimanića i Rakitnice. Ćamil je bio u Okruglom na “ženovini” kako se to običavalo govoriti i tako rodbinski vezan s još jednom partizanskom familijom – Muje Hodžića Crnog koja je dala prvoborce i generale ondašnje nam države.

Još jedna legenda o Džindama ostala mi je, ko klincu koji sluša priče starijih uz plamičak “lampe” i pucketanje vatre u “fijakeru”. Nama je često, u posjet, kad bi dođi pazarnim danom u Rogaticu da obavi kakva posla, navraćao Arif Džindo. Krupan, brkat, u starobosanskom odijelu, sa pištoljem o džamadanu, s fesom i ogromnim šalom oko njega, doimao se kao da je izašao iz narodnih priča o Muji Hrnjici koje su nam majke kazivale u dugim zimskim noćima.

I potvrđivao nam da su istinite priče o herojstvu plemena Džinda, o njihovom viteštvu. . .
Arif nije imao potomaka, ali je imao vjernu drugu Ajku, pa kad bi se Arif zapij u Rogatici, pojaši svog kulaša i kreni put Bukrića i Radave, Ajka je, muškim glasom s okolnih cuka dovikivala: “Neboj se Arife!” i razgonila, tako, nakresane slabiće koji su kamenjem htjeli zatući tog bosanskog hrsuza i gaziju.

Arifova sestra, Naza, jedna uvažena i otmena hanuma udata u selo Rakitnica u uglednu familiju Brankovića ostala je zapamćena kao poštovana od sve gradske gospode i inteligencije, trgovaca, direktora, ribara i profesora. . . jedna otmena i plemenita žena koja je netragom nestala u zadnjem ratu.

I na kraju priče – Džindino vrelo. Uzvodno uz Rakitnicu, na domak istoimenog sela i imanja bega Pašića i Brankovića, uz sami vodotok i ruševine starih vodenica, istrulih greda i ocvalih zidina, nalazio se izvor, ko led hladne vode, a na domak njega nevelika livada, ama stvorena za uranke, dnevne sjedeljke i noćne akšamluke. Tu su, nerijetko, izlazili Rogatičani, okretali janjce, hladili pivu i rakiju, a ponekad i mahmurne glave, zapretali u lug krompire i bosanske lonce, a ispod sača pekli pite bureke i sirnice.

Ispričah cijelu priču o Džindama i Džindinom vrelu, a da nikad ne priupitah putnika namjernika, spomenutu Nazu, kakvog ostarjelog ribara – zašto Džindino vrelo.

Pa, stoga, navedoh i sve Džinde koje znam i ne znam, pa i jednu porodicu rahmetli Rifeta Džinde u Kelnu, pa i njegovu najstariju kćerku koja, kad se raspričamo o Džindama i Rogatici, za tili čas, ko birvaktile Naza, pripremi tepsiju bureka koju ja i njen Senad smažemo u tren oka, ali nigdje Ajke da nam drži stražu.

Šele